پروتز متحرک دندان نوعی دندان جایگزین برای دندان هایی که از بین رفته اند محسوب می شوند . پروتز های جزئی برای مواردی استفاده می شوند که تعداد دندانهای از دست رفته کم باشد و پروتزهای کامل در مواردی که کل دندان ها از بین رفته باشد مورد استفاده قرار می گیرند .

پروتز های کامل از بهترین مواد اکریلیک ( پلاستیک ) ساخته می شوند و همچنین پروتزهای جزئی نیز می توانند از این نوع مواد ساخته شوند . متناوباً با آنها می توانند شامل نوعی دندان های اکریلیکی و بر پایه فلزی روشن باشند . این نوع دندان های مصنوعی از امنیت بیشتری برخوردارند و زیاد بزرگ نیستند اما بسیار گران قیمت هستند .

دندان مصنوعی یک ابزار متحرک برای جایگزینی دندان های از بین رفته و بافت های متصل به آن ها است . دندان مصنوعی از پلاستیک اکریلیک و گاهی اوقات پرسلاین و مواد فلزی ساخت می شود . دندان مصنوعی می تواند عملکرد عادی بافت لثه و دندان ها را شبیه سازی نماید .

مراقبت از پروتز متحرک دندان

دندانپزشک ( Dentist ) به بیمار توصیه می کند از چسب دندان مصنوعی استفاده کند . این موضوع بطور خاص در ابتدای شروع استفاده از این دندان ها به بیمار توصیه می شود .

این چسب می تواند باعث بهبود ثبات و پایداری دندان های مصنوعی برای افرادی شود که حمایت استخوانی کمی در دهان آن ها برای نگه داشتن دندان های مصنوعی وجود دارد یا برآمدگی های لثه آنها کم و ناچیز است .

پایداری دندان مصنوعی و ثبات آن می تواند اعتماد به نفس فرد استفاده کننده را بطور مشخص افزایش دهد . برای مراقبت از این دندان ها لازم است به نکات زیر توجه شود :

•    خارج کردن و مسواک زدن روزانه دندان های مصنوعی با تمیز کننده ها و مسواک مخصوص ( موادی که بطور مخصوص برای تمیز کردن دندان های مصنوعی ساخته شده اند یا مسواک های دارای موی نرم مخصوص ) .
•    اجتناب از قرار دادن دندان مصنوعی در آب جوش برای استریل کردن این دندان ها . قرار دادن دندان های مصنوعی در آب گرم می تواند باعث تغییر شکل آن شود .
•    در صورتی که از دندان های مصنوعی جزئی استفاده می کنید ، قبل از مسواک زدن دندان های طبیعی این دندان ها را از دهان خود خارج کنید .
•    زمانی که از دندان های مصنوعی استفاده نمی کنید، آنها را در محلول تمیز کننده یا آب قرار دهید.
•    برای اجتناب از گم کردن دندان های مصنوعی ، آنها را در یک محل ثابت پس از خارج کردن از دهان نگهداری نمایید.

انواع پروتز های متحرک دندان

پروتز پارسیل :

این نوع پروتز در بین عموم دندان تکه ای نامیده می شود که می تواند جنس آکریل داشته باشد که معمولا جنبه درمان موقتی دارد. جنس دیگر پارسیل می تواند کروم کبالت باشد که معمولا برای دندان های انتهایی به کار می روند چون بیشتر آنها از جنس فلز است و ظاهر زیبایی ندارد .

پروتز کامل دندان ( دست دندان ) :

به دندان مصنوعی های افراد پیر دست دندان می گویند  و برای کسانی استفاده می شود که به طور کامل دندان ندارند. این نوع پروتز امروزه کمتر کاربرد دارد و ایمپلنت های دندانی جای آنها را گرفته است . این نوع پروتز خود شامل نوع معمولی و لثه نرم می باشد .

اوردنچر (over denture) :

این نوع پروتز نوعی پروتز دست دندان می باشد با این تفاوت که دندان روی دو یا چند پایه قرار می گیرد . اودنچر هم جزوء  پروتز متحرک دندان است ولی از دست دندان راحت تر است و فرد کمتر احساس جسم خارجی در دهان می کند .

مشکلات پروتز متحرک دندان

پروتز دندانی جدید مانند کفش نو که تا چند روز پا را می‌زند ، ممکن است تا مدتی برای صاحب خود مشکل ایجاد کند . پروتز متحرک دندان برای چند هفته ممکن است ناراحت بنظر آید تا اینکه به آن عادت کنید .

حتی قبل از اینکه عضلات گونه و زبان یاد بگیرند تا آن را در جای خود نگهدارند . ممکن است احساس کنید پروتز دندان لق است . ممکن است دهان کمی دچار التهاب یا زخم شود و یا بطور موقت کمی افزایش جریان بزاق را حس کنید .

بتدریج که دهان به پروتز عادت می‌کند ، این مشکلات کاهش می‌یابد . معمولاً بعد از تحویل پروتز یک یا چند جلسه پیگیری و ملاقات مجدد با دندان‌پزشک لازم است .

عمر یک دست‌دندان چقدر است ؟

گاهی یک نفر می‌تواند تا ۱۰ سال با دست‌ دندانش سر کند ولی بعضی‌ها بعد یکی‌ دو سال باید آن را عوض کنند . این زمان وابسته به سرعت تحلیل استخوان است .

خانم‌ها به دلیل تغییرات هورمونی این تغییرات استخوانی را بیشتر تجربه کرده و باید پروتز را زود‌تر عوض کنند . افراد عادی تا ۵ سال می‌توانند از یک دست دندان استفاده کنند .